Dạy học hiệu quả theo cách nghiên cứu tình huống

Nhằm tạo ra một lớp buổi học thật sinh động, với việc xây dựng một môi trường học tập lấy sinh viên là trung tâm, nơi mà sinh viên cảm thấy thoải mái khi tham gia trao đổi, thảo luận với nhau. Hầu hết sinh viên đã quen với việc đến lớp học là để nghe giảng và ghi chép những kiến thức từ giảng viên chứ không phải là sự đóng góp từ chính bản thân mình. Điều mà các sinh viên thường làm chỉ là học những slide bài giảng có sẵn của giảng viên hoặc ghi chép trên lớp. Sinh viên đến lớp chỉ im lặng đọc và lắng nghe giáo viên giảng bài. Với việc sử dụng phương pháp giảng dạy bằng tình huống cùng chiếc Máy trợ giảng sẽ làm thay đổi cách học thụ động của sinh viên.

 Thông qua tình huống thực tiễn giúp cho sinh viên hiễu rõ hơn với thực tế của một tổ chức về khả năng ứng dụng của nội dung môn học.

Tăng cường khả năng tư duy, phân tích và giải quyết vấn đề của sinh viên.

Giúp sinh viên ứng dụng các kỹ năng mềm như kỹ năng thuyết trình, kỹ năng  làm việc nhóm, kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng tổ chức công việc...vào trong quá trình thực hiện giải quyết các vấn đề của tình huống.

Phát huy tính chủ động, sự sáng tạo và hứng thú của sinh viên trong quá trình học. Khác với việc tiếp thu lý thuyết một cách thụ động, khi được giao các bài tập tình huống, các sinh viên phải chủ động tìm kiếm và phân tích thông tin để tìm ra giải pháp cho tình huống.

Quá trình áp dụng phương pháp dạy học bằng tình huống đối với giảng viên sẽ sắp xếp đưa ra các tình huống trên cơ sở nội dung môn học.

-        Triển khai việc dạy học bằng phương pháp tình huống:

    Nội dung của tình huống: trong đó nêu bật các vấn đề được đặt ra mang tính thực tiễn cao, có tính logic của vấn đề cần được mang ra phân tích, đánh giá cụ thể.

-         Phân tích tình huống: từ các vấn đề nêu ra trong tình huống sinh viên xây dựng  các câu hỏi cụ thể về các vấn đề cần giải quyết, cần quan tâm, cách thức giải quyết vấn đề trong tình huống.

-         Thảo luận tình huống: nêu ra các giải pháp để giải quyết các vấn đề gắn với nội dung môn học.

Các bước tiến hành phương pháp dạy học bằng tình huống trong một buổi học:

         Bước 1: Giảng viên cần xác định mục tiêu của buổi học: yêu cầu giảng viên xác định mục đích truyền đạt nội dung kiến thức cần truyền đạt về mặt lý thuyết sẽ được cung cấp cho sinh viên thông qua việc áp dụng những tình huống gì là phù hợp, điều đó có ý nghĩa sinh viên sẽ tiếp thu được điều gì sau buổi lên lớp.

       Bước 2: Lựa chọn tình huống: Tùy và từng bài học, kiến thức mà giảng viên mong muốn các sinh viên nhận được mà đưa ra các tình huống phù hợp với mục tiêu của mình.

Bước 3: Gợi ý các hướng giải quyết: giảng viên cần cung cấp các kiến thức về mặt  lý thuyết có liên quan đến tình huống đưa ra, giảng viên cần thiết phải giải thích thật chi tiết tình huống(nên dùng chiếc Máy trợ giảng Hàn Quốc) để sinh viên nghe rõ ràng hiểu rõ các vấn đề cần giải quyết. Xác định nhiệm vụ và vai trò của sinh viên tham gia vào tình huống đó.

     Bước 4:  Xây dựng  các câu hỏi thảo luận: khi đưa ra tình huống nhất thiết phải có các câu hỏi kèm theo để gợi ý cho sinh viên thảo luận. Câu hỏi đưa ra cho sinh viên phải được chuẩn bị cẩn thận nhưng tránh đi vào kết luận chính. Nó chỉ giúp sinh viên đi vào nội dung chính về tình huống đề cập đến, hướng dẫn sinh viên tham gia vào tình huống và ngay cả khi sinh viên không có một sự chuẩn bị nào cũng có thể tham gia thảo luận được.

Bước 5: Phân công các nhóm để giải quyết tình huống: khoảng 6 – 8 sinh viên/nhóm. Các nhóm tự sắp xếp đăng ký với lớp trưởng để lập danh sách. Danh sách sẽ được gửi trước cho giảng viên. Các nhóm sẽ bốc thăm đề tài và thứ tự trình bày trước lớp.

         Thông báo quy định một bài thuyết trình tình huống gồm có: các nhóm chuẩn bị

gồm 3 phần của nội dung tình huống; hình thức trình bày bằng powerpoint; phân công thành viên trong nhóm và cách giải quyết tình huống.

    Bước 6: Báo cáo tình huống:  các nhóm theo thứ tự lên trình bày đề tài đã được phân công, nhóm phân công người trình bày, sử dụng máy trợ giảng để trình bày, mỗi sinh viên trình bày 5 slide, thời gian trình bày tối đa 15 phút; giảng viên yêu cầu các nhóm còn lại phản biện; giảng viên có thể bổ sung thêm các câu hỏi cho nhóm trình bày, sinh viên thảo luận các câu hỏi có liên quan. Mỗi sinh viên sẽ đóng góp ý kiến của mình về tình huống đưa ra.

       Các sinh viên trong các nhóm còn lại có thể trao đổi, thảo luận để phân tích làm rõ thêm những vấn đề đã được nêu ra trong tình huống, giải quyết các câu hỏi khác mà giảng viên đặt ra thêm trong tình huống.

         Bước 7: Giảng viên tổng kết, nhận xét và đánh giá các nhóm: giảng viên tổng kết tình huống, rút ra kết luận các giải pháp có liên quan đến nội dung lý thuyết môn học. Sau khi ghi nhận các ý kiến của các nhóm, từng thành viên trong nhóm. Giảng viên sẽ dựa vào đó đánh giá vấn đề đang thảo luận. Có thể có những vấn đề không mang lại kết quả như mong muốn, có những vấn đề có kết quả đúng sai rõ ràng, nhưng giảng viên sẽ là người chịu trách nhiệm đưa ra kết luận cuối cùng về tình huống đó để giúp sinh viên có thể hiểu rõ hơn cách thức giải quyết của mình.

Qua đây, Máy trợ giảng An Phát hy vọng rằng phương pháp học giải quyết tình huống sẽ đem lại hứng thú cho học sinh cũng như đem lại kiến thức kỹ năng mềm khả năng thuyết trình đứng trước đám đông sẽ nâng cao hơn.